روحانی به عنوان بیستمین پرسش خود از دانش آموزان سوال کرد که آیا محیط مدرسه محیطی شاد و پر نشاط است؟ به ما بگویید که چگونه میشود این‌محیط را شاد کرد و چه اقداماتی برای اینکار باید انجام داد
راهکارهای شاداب سازی مدارس
بی‌شک فضای شاداب و دوست‌داشتنی تاثیر زیادی در شکوفایی استعدادها، خلاقیت، پیشرفت تحصیلی، کارایی، پویایی و زنده‌دلی دانش‌آموزان دارد، مدرسه بانشاط- موجب باروری جسم و اندیشه کودکان و دانش‌آموزان میشود. انسان شاداب، پویا و پرتحرک به زندگی امیدوار است و برای رسیدن به اهداف خود سرسختانه تلاش می‌کند برعکس انسان افسرده و اندوهگین و بی‌تحرک، احساس خستگی، درماندگی و ناامیدی می‌کند و در برابر مشکلات، ناتوان و عاجز است و لازمه تحقق و ایجاد مدارس بانشاط، تغیر نگرش و نگاه نو و جدید اولیا و مربیان مدرسه در خصوص زیباسازی و بهسازی فضای آموزشگاه است چرا که فضای زیبا و شاداب تاثیر زیادی در پیشرفت تحصیلی و روحیه دانش‌آموزان و معلمان دارد.
تجربه نشان داده است که در هر جا اولیا باآگاهی و مشارکت فکری، فرهنگی و مادی خود در مدرسه مشارکت کرده‌اند روند پیشرفت تحصیلی و فعالیت مدارس از جایگاه بهتر و مطلوب‌تری برخوردار شده است.
مدیر مدبر با ایجاد فضایی سرشار از صمیمیت موجبات افزایش روحیه گروهی، اعتمادسازی و ایجاد جو عاطفی، دوستانه و شاد را فراهم می‌آورد.
مدیر مدرسه با ایجاد روحیه مشارکت‌پذیری در دانش‌آموزان، معلمان و اولیای دانش‌آموزان در اداره مدرسه می‌تواند جو عاطفی و شادی ایجاد کند و با ایجاد جو احترام متقابل میان معلمان و دانش‌آموزان زمینه ارتقای کیفیت آموزشی ثمربخش و احساس رضایت‌مندی را در مدرسه به وجود می‌آورد.
● راهکارهای تغییر فیزیکی مدارس
۱) رنگ‌آمیزی کلاس درس با توجه به جدول رنگ‌ها به تفکیک جنسیت، رنگ سبز، یشمی یا لیمویی برای کلاس‌های پسران و صورتی یا بنفش‌کم‌رنگ برای کلاس‌های دختران (در مقطع ابتدایی) و در مقاطع راهنمایی و متوسط می‌توان با توجه به استاندارد، رنگ‌های دیگر را جایگزین کرد.
۲) رنگ‌آمیزی میز و نیمکت‌های کلاس با رنگ‌های شاد و استاندارد
۳) نصب اسامی و تصاویر دانش‌آموزان روی در کلاس برای ایجاد احساس تعلق و دلبستگی به کلاس
۴) نصب ساعت دیواری و پرده‌های مناسب با رنگ‌های شاد
۵) قرار دادن و چیدن میز و نیمکت‌ها برای فعالیت گروهی و هنری در کلاس
۶) مجهز کردن کلاس‌ها به تلویزیون همراه با ویدیو یا رایانه در حدامکان
۷) قرار دادن کتابخانه باز در سالن‌ها برای استفاده دانش‌آموزان در زنگ‌های تفریح، اوقات فراغت، فوق برنامه
۸) قرار دادن میز یا کمد مجلات و نشریات ویژه دانش‌آموزان
۹) نصب زنگ ملایم و آرام‌بخش در مدرسه
۱۰) استفاده از وسایل مطبوع سرمایشی و گرمایشی
● معلم شاد در کلاس شاد
اما نباید فراموش کرد معلم، شادابی و سرزندگی را با آگاهی و اطلاعات نو و روش‌هایی بدیع و مبتکرانه می‌آفریند و کلاس را شاد می‌کند.
چهره شاداب و متبسم معلم در ایجاد کلاس شاد و روابط صمیمانه بسیار موثر است، استفاده از انواع تکنولوژی آموزشی در کلاس و نمایش فیلم‌های آموزشی در خلال برنامه درسی به دانش‌آموزان اجازه می‌دهد که با اعتماد به نفس و بدون هیچ‌گونه ترس و واهمه‌ای صحبت و اظهارنظر کنند. همچنین فعالیت‌های فرهنگی و پرورش در مدارس چون برگزاری جشن‌ها و مراسم مذهبی، برگزاری بازدید و اردوهای علمی دانش‌آموزان به‌طور مستمر، برگزاری کلاس‌های فوق برنامه از قبیل قرآن، نهج‌البلاغه، نقاشی، خطاطی، رایانه، کاردستی، سفالگری و... از جمله کارهایی است که باید در راستای شادسازی محیط مدارس انجام گیردگیردگیردگیرد
بعد از خانواده محیط آموزشی بخشی مهمی از زندگی دانش آموزان را تشکیل می دهد و در فرآیند جامعه پذیری و سرنوشت آنان تاثیر دارد . از جمله عوامل مهمی که در محیط های آموزشی باید به آن ها توجه شود ، شاداب سازی محیط های آموزشی است ، اگر آموزش در محیطی شاداب ارائه شود تلاش معلمان و دست اندرکاران محیط های آموزشی به هدر نمی رود ،؛ زیرا یادگیری در محیط های شاد ، خیلی بهتر و جذاب تر از محیط های خشک و سرد و بی روح صورت می گیرد . توصیه های زیر می توانند در این باره موثر باشند :
- داشتن نور کافی و مناسب
- استفاده از رنگ های شاد و روشن در رنگ آمیزی دیوارهای و سایر وسایل کلاس با توجه به دوره تحصیلی و جنسیت دانش آموزان
- داشتن تابلو اعلانات مخصوص کلاس
- ظاهر آراسته و لباس منظم و تمیز معلم
- پرهیز از سخت جلوه دادن مطالب درسی
- توجه به استقلال و تفاوت های فردی دانش آموزان
- گذشت و چشم پوشی از اشتباهات دانش آموزان و پرهیز از آمریت و اندرزگویی فراوان
- دور کردن احساس ناامید ی از دانش اموزان
- تقویت نکات قوت و جنبه های مثبت دانش آموزان
- پرهیز از سرزنش خانوادگی و فرهنگی دانش آموزان
-اهمیت دادن به تک تک دانش آموزان درعمل
- پرهیز از هر گونه کینه ورزی با دانش آموزان
- پرهیز از جدا سازی کلاس درس دانش آموزان ضعیف و کم حوصله از دانش آموزان قوی و زرنگ
- پرهیز از جبهه گیری در برابر دانش آموزان
- توجه بیشتر به خواسته های دانش آموزان
- پرهیز از تک محوری ( معلم محوری یا دانش آموز محوری )
- استفاده از شوخ طبعی و مزاح به اندازه ی مناسب و به جا و به موقع
باید توجه داشت که شوخ طبعی و مزاح با ریشخند ، متلک و تمسخر تفاوت دارد . شیوه ی اول مجاز است و به جو مثبت کلاس درس کمک می کند ، ولی شیوه ی دوم منفی و بازدارنده ی تفکر و تعمق ذهنی است . به طور کلی شوخ طبعی و مزاح نباید شخصیت و وقار معلم را زیر سوال ببرد .
-نوشتن سخنانی دل پذیر و آموزنده از بزرگان علم و ادب در حیاط مدرسه
- داشتن تابلو اعلانات بزرگ و زیبا برای مطالبی که تا حصول نتیجه ی لازم ، دانش آموزان به آن مطالب مراجعه و توجه داشته باشد .
- تبدیل حیاط مدرسه به فضایی سر سبز و دارای باغچه و گل و گیاه و درخت .
- اجرای برنامه های آموزشی و تربیتی مدرسه با مشارکت و نظر خواهی از عوامل ذی نفع
- برگزاری و مدیریت برنامه های مراسم آغازین (صبحگاه ) و زنگ های تفریح با روش های متنوع و شاد و مناسب
- تقدیر و تشکر از معلمان ، همکاران و یا دانش آموزانی که خدمات شایسته و به موقع انجام می دهند .
● شاداب سازی محیط مدارس
نشاط، تحرک، پویایی، شادابی و... از ویژگی های نسل جوان است و موافق طبع و مقتضیات فطری اوست.
خمودگی، سستی، انزوا، بی تحرکی، غمناکی، پژمردگی، آفت بزرگ و مانع عظیم رشد و شکوفایی و خلاقیت و کارآمدی نسل جوان است. جلوگیری از نشاط و شادابی جوانان و جلوگیری از بروز احساسات و هیجانات عاطفی آنان، موجب سرخوردگی و بروز بیماری حقارت و عقده های روحی و روانی است. اسلام دین زیبایی و نشاط و دینی آسان و منعطف است.
انبساط روحی، بهجت افزایی و خنده رویی از زمینه های رشد و شکوفایی جوان و زمینه ای برای تخلیه عقده های روحی و فشارهای روانی است.
● تاثیر نشاط روحی بر شکوفایی خرد و اندیشه
نشاط و انبساط روحی، یکی از متغیرهای موثر در شکل گیری شخصیت مثبت در کودکان و نوجوانان است و بالعکس، اضطراب و تشویش خاطر عامل مهمی در توقف استعدادهاست. روان شناسان حالت شادی را نتیجه عمل هماهنگ و منسجم و سامان یافته همه عواطف یک فرد می دانند و معتقد هستند که نشاط و آرامش روحی زمینه های باروری خرد و اندیشه را به وجود می آورد.
▪ چنانچه فردوسی می گوید:
ـ چو شادی بکاهد، بکاهد روان
ـ خرد گردد اندر میان ناتوان
امروز تحقیقات مربوط به اعصاب و روان نشان داده است که یادگیری انسان و ساماندهی رفتار کودک در گرو نشاط و شادابی و هیجانات مثبت اوست و خلاقیت، شکوفایی استعدادها در گرو نشاط و انبساط روحی انجام می شود.
دستورات اسلام منطبق بر فطرت و ماهیت انسان هاست و از ویژگی انسان ها، شور، نشاط، پویایی، تحرک و شادابی است و این ویژگی هاست که به انسان ها امید به زندگی می دهد و انسان ها را برای عبور از مشکلات و سختی ها یاری داده و از دامنه ها به قله می کشاند.
در حالی که انسان افسرده، انسان غمناک، انسان بی تحرک، احساس خستگی و درماندگی و بی پناهی می کند، احساس ناامیدی و یأس و بدبینی دارد و او را در برابر مشکلات ناتوان و عاجز می گرداند و از قله ها به دره ها و سنگلاخ ها می کشاند.
ما نباید جاذبه ها و انگیزه های گرایش به اسلام و معنویت را از نسل جوان بگیریم. نباید نسل جوان احساس کند که دین اسلام فقط شامل یک سری امر و نهی های خشک و غیرمنعطف و حزن انگیز است و با لذت و شادی مخالف است.
با توجه به مطالب ارائه شده در این وبلاگ به طور کلی نتیجه می گیریم که برای ایجاد یک محیط شاد در سطح مدارس اولین شرط ، مدیریت صحیح و شایسته می باشد که با برنامه ریزی های دقیق و به روز می تواند پایه های اصلی این محیط شاداب را ایجاد نماید و شرط بعدی همراهی و همدلی پرسنل و دانش آموزان آموزشگاه با مدیر مدرسه می باشد که عناصر کلیدی و حساس جهت پیشبرد اهداف مدیریتی می باشد . در مرحله ی بعد ، وجود امکانات و تجهیزات لازم جهت استفاده از توانمندی ها و استعدادهای کارکنان و دانش آموزان جهت شاداب سازی مدارس می باشد و همچنینکمک ها و حمایت های مالی اولیاء نیز از موارد مهم جهت پیاده کردن برنامه ریزی های مدیریتی برای شاداب سازیمدارس می باشد که امید است تمامی این موارد ، دست در دست هم داده و بتواند محیطی شاد ، جذّاب و بانشاط برای فرزندان این مرز و بوم ایجاد نماید
برچسب‌ها: مدرسه، شادی، نشاط. خوشحالی، پرسش، مهر. روحانی.معلم. آموزش .پرورش. ,
